Het is de tijd van Sinterklaas. Ben je in staat om echt een verlanglijstje te maken? Heb je al eens bedacht dat je ook voor jezelf een cadeautje kunt kopen en ingepakt tussen de andere pakjes kunt leggen? Als het gaat over verlangens hebben veel mensen (mannen) moeite om werkelijk hun wensen te voelen en te uiten. Dit betekent vaak ook een rem op het ervaren van intimiteit en seksualiteit. Welke patroon ligt daaraan mogelijk ten grondslag?
Familie opstelling
In de kring van 18 mannen tijdens de mannentraining vertelt hij over zijn patroon in relaties. Hij noemt zijn ‘kameleon’ waarbij hij feilloos aanvoelt hoe het met de ander gaat en naadloos aansluit bij de belangen van de ander. Daar heeft hij in zijn werk veel profijt van. Maar dan vertelt hij ook van een schaduwkantje waar hij kan ontploffen van boosheid. Ineens loopt de woede dan in hem op en vindt hij zichzelf razend en tierend. Dit heeft hem al vele relaties gekost en zijn gezin heeft er last van. Maar hij zelf natuurlijk ook. Het aangaan van intimiteit (en seksualiteit) is inmiddels beladen geworden omdat hij bij afwijzing zo heftig boos kan reageren. Ook is er de groeiende trekkracht om aandacht te halen bij andere vrouwen.
Wanneer ik hem vraag hoe die kameleon is ontstaan, geeft hij met zachtere stem aan: ‘in relatie tot mijn moeder’. In zijn jeugd had hij met name verbinding met zijn moeder want zijn vader was erg afwezig. Toen hij 10 jaar was kreeg zijn moeder de diagnose kanker met een termijn van enkele jaren. Hij voelde dat hij er voor haar moest zijn en daarmee goed op haar behoefte gaan inspelen. In de opstelling die vervolgens ontstaat, staat zijn jongetje als kameleon dicht bij zijn moeder, zijn boosheid staat vlak naast hem zelf, zijn vader staat ver weg en diegene voor de dood staat achter de representant van moeder. Er komt een enorme ontlading wanneer de boosheid gericht wordt op de dood: ‘je hebt mijn moeder van mij afgepakt!’ schreeuwt hij. Ook ervaart hij dat de kameleon een vorm van vastklampen is. ‘Ik laat je los, mama’ en dikke tranen biggelen over zijn wangen. ‘Volg je hart jongen’ zegt de representant van zijn moeder.
Als huiswerk geef ik hem mee een verlanglijstje te maken (voor het jongetje in hem) met grotere en kleinere verlangens. Het is Sinterklaastijd dus dat komt goed uit. En dan die verlangens ook werkelijk te delen en stap voor stap invulling te geven.
De moederszoon en woede
Dit archetypische beeld van de moederszoon die (te) dicht bij moeder opgroeit en te weinig door vader gesteund, kom ik dagelijks tegen in het mannenwerk. De verhalen zijn steeds anders maar het principe is hetzelfde. Het patroon is dat het belang van de ander altijd meer weegt dan het eigen belang. Wat wel een mooie zorgende kwaliteit is maar van binnen vaak tot frustratie leidt. Deze frustratie heeft een uitingsvorm nodig anders plakken we zegels op een spaarkaart totdat die vol is en in één keer wordt ingewisseld met een ontploffing. Het veilig uiten van deze frustratie kan op 3 niveaus:
- Foeteren: stampvoeten en mopperen bijvoorbeeld buiten in de natuur
- Schelden en tieren bijvoorbeeld in een (stilstaande) auto met harde muziek
- Hakken en slaan bijvoorbeeld met houthakken of middels een bokszak
Het uiting geven aan deze woede maakt de weg vrij om weer te voelen wat het gemis was van ooit. Gemis en verlangen zijn twee kanten van eenzelfde medaille. Via het gemis kom je weer in contact met je verlangen.
De vaderszoon en woede
De vaderzoon is de zoon die veel in directe invloed heeft gestaan van zijn vader. Wanneer het botst met zijn vader gaat het hard tegen hard of vader is dermate dominant dat zoon zich terugtrekt, zijn hart sluit en hij het alleen uitzoekt. Het lijkt vaak alsof deze man precies doet waar hij zelf zin in heeft. Maar het is wel alleen en niet vervullend.
Deze vaderszoon heeft eerst veel veiligheid nodig om te weten dat kwetsbaarheid een plek mag krijgen. Dat de invloed van zijn vader hem heeft doen verharden en dat het tijd is om te verzachten en toe te laten welke prijs die hardheid kost. Een gesloten hart kan niet meer voelen en verlangen. Stapje voor stapje ontdooien en de kwetsbaarheid toelaten. Een belangrijk inzicht daarbij is dat zo’n vaderlijke invloed ook van binnen verankerd zit in een innerlijke (kritische of destructieve) stem. Bijvoorbeeld ‘stel je niet aan, kom op doorzetten, wees niet zo’n slappe zak. etc’. Het onderscheiden en ontkrachten van deze stem maakt ruimte voor een nieuwe wereld voorbij die hardheid: de kracht van kwetsbaarheid en verlangens.
Thema seksualiteit
In het werken met het thema seksualiteit komt het bovenstaande altijd wel ergens aan bod. Intimiteit gaat over liefde, onthulling in kwetsbaarheid. Elkaar echt ontmoeten. Intimiteit gaat dus over de hartsenergie. Seksualiteit is het verlangen te versmelten met (kortstondig) verlies van eigenheid. Een belangrijke vraag bij intimiteit geldt: ‘ben ik welkom met alles wie ik ben?’. Dus ook met mijn boosheid en kracht. Seksuele energie is ook levensenergie en -kracht. Seksualiteit gaat dus over de energie van het bekken.
Ben je werkelijk in balans dan stroomt het tussen hart naar bekken. Maar in de praktijk blijkt dat de levensenergie juist stokt. De man in de familie opstelling (moederszoon) is zo gewend om zich op de ander te richten dat zijn hart volledig gericht is op de ander en het contact met de eigen behoeftes en verlangens is verbroken. In de frustraties (ontploffing) maakt hij eigenlijk weer ruimte voor zichzelf en zijn eigen gevoel. De vaderszoon heeft zich zodanig verhard dat er geen toegang meer is tot echte verlangens. In het ontdooien komt hij weer meer in contact met het diepere verlangen.
Workshop Seksualiteit in het Licht
Wil je toegang tot jouw (seksuele) verlangen? Inzicht in waardoor je dit kwijtraakt en ervaringen hoe verlangens blijvend een plek te geven in jouw leven? Verbinding met jouw plek tussen de mannen en inzicht in en ervaring op welke wijze jouw opvoeding belemmerend of voedend is op het vlak van intimiteit en seksualiteit? De volgende mannenworkshop Seksualiteit in het Licht is op donderdag 16 en vrijdag 17 februari 2023. Meer informatie of inschrijven: Workshop Seksualiteit.